Częstotliwości wykorzystywane
przez urządzenia do
identyfikacji radiowej
dr inż. Wiktor Sęga
Urząd Komunikacji Elektronicznej
Technologia identyfikacji radiowej (RFID) w bibliotekach
- nowy etap automatyzacji bibliotek
Warszawa 21 października 2014 r.
Otoczenie regulacyjno-prawne (1)
• Międzynarodowe (1)
– Zalecenie ERC/REC 70-03 w sprawie urządzeń
bliskiego zasięgu (SRD)
– Decyzja Komisji z dnia 9 listopada 2006 r. w sprawie
harmonizacji widma radiowego na potrzeby
urządzeń bliskiego zasięgu (2006/771/WE z późn.
zm.)
– Decyzja Komisji z dnia 23 listopada 2006 r.
w sprawie harmonizacji widma radiowego dla
urządzeń do identyfikacji radiowej (RFID)
pracujących w zakresie częstotliwości UHF
(2006/804/WE)
Otoczenie regulacyjno-prawne (2)
• Międzynarodowe (2)
– Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady
nr 1999/5/WE z dnia 9 marca 1999 r. w sprawie
urządzeń radiowych i końcowych urządzeń
telekomunikacyjnych oraz wzajemnego uznawania
ich zgodności
– Decyzja Komisji z dnia 6 kwietnia 2000 r.
ustanawiająca wstępną klasyfikację urządzeń
radiowych i końcowych urządzeń
telekomunikacyjnych oraz związanych z nimi
znaków identyfikacyjnych (2000/299/WE)
Otoczenie regulacyjno-prawne (3)
• Krajowe
– Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo
telekomunikacyjne (w szczególności art. 144
ust. 2 pkt. 5 oraz art. 144 ust. 3)
– Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia
3 lipca 2007 r. w sprawie urządzeń radiowych
nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które
mogą być używane bez pozwolenia radiowego
(Dz. U. nr 138 poz. 972 z późn. zm.).
Normy zharmonizowane
• ETSI EN 300 330 - Kompatybilność elektromagnetyczna
i zagadnienia widma radiowego (ERM) - Urządzenia bliskiego
zasięgu (SRD) - Urządzenia radiowe pracujące w zakresie
częstotliwości od 9 kHz do 25 MHz i systemy z pętlą indukcyjną
pracujące w zakresie częstotliwości od 9 kHz do 30 MHz
• ETSI EN 300 440 - Kompatybilność elektromagnetyczna
i zagadnienia widma radiowego (ERM) - Urządzenia bliskiego
zasięgu Urządzenia radiowe używane w zakresie częstotliwości
od 1 GHz do 40 GHz
• ETSI EN 302 208 - Kompatybilność elektromagnetyczna
i zagadnienia widma radiowego (ERM) - Urządzenia do
identyfikacji radiowej pracujące w zakresie częstotliwości
865 - 868 MHz z poziomem mocy do 2 W
Definicja urządzeń RFID
• Urządzenia RFID to urządzenia służące
między innymi do śledzenia i identyfikacji
artykułów przy użyciu systemu radiowego
składającego się z urządzeń biernych
(identyfikatorów) zamontowanych na
artykułach oraz z urządzeń nadawczoodbiorczych (czytników), które aktywują
identyfikatory i odbierają z nich dane
zwrotne
Zastosowanie urządzeń RFID
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Automatyczna identyfikacja towarów
Śledzenie przesyłek wartościowych
Systemy alarmowe
Zarządzanie odpadami komunalnymi
Identyfikacja osobista
Kontrola dostępu
Czujniki zbliżeniowe
Systemy zabezpieczające przed kradzieżą
Systemy lokalizacji
Transmisja danych do urządzeń przenośnych
Bezprzewodowe systemy sterowania
Cechy RFID
• RFID nie jest służbą radiokomunikacyjną w
rozumieniu Regulaminu Radiokomunikacyjnego
• RFID działa we współużytkowanych pasmach
częstotliwości
• RFID nie może powodować zakłóceń w pracy służb
radiokomunikacyjnych
• RFID nie może żądać ochrony od zakłóceń
pochodzących od służb radiokomunikacyjnych
• RFID jest dopuszczone do używania na podstawie
tzw. licencji ogólnej (urządzenia są zwolnione z
obowiązku uzyskania pozwolenia radiowego)
RFID vs ISM
• Urządzenia ISM - urządzenia zaprojektowane w celu
wytwarzania i miejscowego użycia energii
o częstotliwościach radiowych dla celów
przemysłowych, naukowych, medycznych, domowych
lub podobnych, z wyłączeniem zastosowań z
dziedziny telekomunikacji
• Urządzenia RFID nie są urządzeniami ISM
• Jedyną cechą wspólną jest fakt, że niektóre zakresy
częstotliwości przeznaczone dla urządzeń ISM są
również przeznaczone dla urządzeń RFID
Zakresy częstotliwości dla RFID
•
•
•
•
•
•
119 – 148,5 kHz
400 – 600 kHz
13 553 – 13 567 kHz
433,05 – 434,79 MHz
865 – 868 MHz
2 446 – 2 454 MHz
Zakres 119 – 148,5 kHz
• Parametry
Zakres częstotliwości
Maksymalne natężenie pola
magnetycznego w odległości 10 m
119-135 kHz
66 dBµA/m1)
1) Poziom
natężenia pola magnetycznego powinien
opadać 3dB/oktawę, zaczynając dla 119 kHz
135-140 kHz
42 dBµA/m
140,0-148,5 kHz
37,7 dBµA/m
brak ograniczeń na odstęp sąsiedniokanałowy i aktywność nadajnika
Zakres 119 – 148,5 kHz
• Główne zastosowanie
–
–
–
–
–
–
–
Kontrola produkcji
Automatyzacja produkcji
Kontrola dostępu: parkingi, garaże
Motoryzacja: immobilisery, systemy antywłamaniowe
Maszyny i narzędzia przemysłowe
Identyfikacja zwierząt (chipy)
Transport, przewóz chemikaliów, przetwarzanie
substancji niebezpiecznych
– Gospodarowanie odpadami
Zakres 400 – 600 kHz
• Parametry
– Maksymalne natężenie pola magnetycznego w odległości
10 m wynosi -8 dBµA/m
– Wartość -8 dBµA/m odnosi się do każdego pasma
o szerokości 10 kHz. Dodatkowo dla systemów pracujących
w paśmie o szerokości większej niż 10 kHz dopuszcza się
całkowite natężenie pola -5 dBµA/m pod warunkiem, że
wartość -8 dBµA/m w każdych 10 kHz pasma nie jest
przekroczona
– Urządzenia powinny pracować z pasmem o minimalnej
szerokości równej 30 kHz
– Brak ograniczeń na odstęp sąsiedniokanałowy i aktywność
nadajnika
Zakres 400 – 600 kHz
• Główne zastosowanie
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Maszyny i narzędzia przemysłowe
Logistyka przemysłowa
Przemysł drukarski, produkcja papieru
Czujniki zbliżeniowe
Przemysł motoryzacyjny
Transport, przewóz chemikaliów, przetwarzanie substancji
niebezpiecznych
Produkcja stali
Zarządzanie zaopatrzeniem medycznym
Przetwarzanie i kontrola żywności
Kontrola załadunku
Zakres 13 553 – 13 567 kHz
• Parametry
– Maksymalne natężenie pola magnetycznego w odległości 10 m
wynosi 60 dBµA/m
– Brak ograniczeń na odstęp sąsiedniokanałowy i aktywność
nadajnika
• Główne zastosowanie
–
–
–
–
–
–
Zarządzanie bibliotekami
Bilety (transport publiczny, imprezy masowe, itp.)
Kontrola dostępu (w tym paszporty)
Bezpieczeństwo
Logistyka – etykietowanie produktów
Technologia NFC (ang. Near Field Communication – komunikacja
w polu bliskim)
Zakres 865 – 868 MHz
• Parametry
Zakres
częstotliwości
Maksymalna moc
promieniowana
Odstęp
Aktywność
sąsiedniokanałowy nadajnika
865,0 - 865,6 MHz
100 mW e.r.p.
200 kHz
LBT
865,6 - 867,6 MHz
2 W e.r.p.
200 kHz
LBT
867,6 - 868,0 MHz
500 mW e.r.p.
200 kHz
LBT
Częstotliwości środkowe kanałów są określone za pomocą zależności:
864,9 MHz + (0,2 MHz * numer kanału),
gdzie dostępne numery kanałów w poszczególnych zakresach częstotliwości są
następujące:
a) numery od 1 do 3 dla zakresu 865,0 - 865,6 MHz,
b) numery od 4 do 13 dla zakresu 865,6 - 867,6 MHz,
c) numery od 14 do 15 dla zakresu 867,6 - 868,0 MHz.
Zezwala się, żeby to samo urządzenie korzystało z kilku podzakresów
Nie dopuszcza się stosowania mechanizmów rozpraszania widma.
Zakres 865 – 868 MHz
• Główne zastosowanie
– Łańcuchy logistyczne, identyfikacja palet, itp.
– Etykietowanie produktów
– Zintegrowane zastosowania RFID i EAS (ang. Electronic
Anti-theft System – system przeciwkradzieżowy)
– Kontrola procesu produkcji, śledzenie produktów
– Obsługa ładunków (cargo)
– Zarządzanie bagażem lotniczym
– Systemy lokalizacyjne
– Śledzenie przesyłek wartościowych
Zakres 2 446 – 2 454 MHz
• Parametry
Zakres
częstotliwości
Maksymalna moc
promieniowana
Odstęp
Aktywność
sąsiedniokanałowy nadajnika
2 446 - 2 454 MHz
500 mW e.r.p.
[-]
[-]
2 446 - 2 454 MHz
4 W e.r.p.
[-]
< 15%
Szerokość głównej wiązki anteny w płaszczyźnie poziomej nie może
przekraczać wartości 90 stopni (± 45 stopni), a tłumienie listków bocznych
musi wynosić co najmniej 15 dB.
Praca z poziomem mocy promieniowanej e.i.r.p. większym niż 500 mW
dopuszczalna jest tylko wewnątrz budynków i podlega dodatkowym
ograniczeniom, których omówienie przekracza ramy niniejszej prezentacji.
Zakres 2 446 – 2 454 MHz
• Główne zastosowanie:
– Przeróbka wiórów
– Przemysł motoryzacyjny
– Czujniki zbliżeniowe
– Identyfikacja pojemników do przechowywania i
transportu obrabianych lub montowanych
części
– Śledzenie położenia
– Śledzenie przesyłek wartościowych
Dziękuję za uwagę
dr inż. Wiktor Sęga
Dyrektor Departamentu Zarządzania Zasobami Częstotliwości
Urząd Komunikacji Elektronicznej
[email protected]