EWALUACJA LOKALNEGO SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA
PRZEMOCY W RODZINIE - DOŚWIADCZENIA DOTYCZĄCE
SPOSOBÓW POMAGANIA I NASILENIA STRESU POURAZOWEGO
(PTSD) Z PERSPEKTYWY OSÓB DOTKNIĘTYCH PRZEMOCĄ W
RODZINIE
ZESPÓŁ BADAWCZY:
dr Sylwia Bedyńska
prof. Grzegorz Sędek
Katarzyna Łukowska
Magdalena Malinowska
Iwona Pilchowska
Cele badania:
• Diagnoza poszczególnych rodzajów przemocy,
poszczególnych zachowań przemocowych, ich
częstotliwości oraz dotkliwości i poczucia zagrożenia z
perspektywy ofiary przemocy.
• Ewaluacja lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy
poprzez percepcję osób doświadczających przemocy (ocena
instytucji i poszczególnych form pomocy).
• Psychologiczne i zdrowotne konsekwencje doświadczania
przemocy, w tym diagnoza nasilenia zaburzeń stresu
pourazowego (PTSD).
Ankieta
Pytania zamknięte na skali od 1 – zdecydowanie
nie do 5 – zdecydowanie tak dotyczące:
• Opisu różnych aspektów zjawiska przemocy w
rodzinie,
• ogólnego stanu zdrowia, nasilenia zespołu
stresu pourazowego (PTSD).
• wsparcia społecznego i instytucjonalnego
Próba (n=545) - Charakterystyka socjodemograficzna
• Duża część osób doświadczających przemocy to
osoby pozostające w związkach formalnych
(prawie 50%) lub nieformalnych (14%). Większość
z nich charakteryzuje się wykształceniem
zawodowym (34%) lub średnim (31%), procent
aktywnych zawodowo osób doświadczających
przemocy jest mniejszy (43%) niż procent osób
nieaktywnych zawodowo (57%).
• Średni wiek to 39,8 lat (SD = 12,37). Przeciętna
liczba dzieci to prawie dwójka (M = 1,78, SD =
0,66).
Opis doświadczeń przemocy
Przeciętna długość trwania przemocy wynosiła w
badanej próbie 54 miesiące (M = 54 mies., SD = 74
mies.), co stanowi prawie 4,5 roku. Najczęściej była
to przemoc psychiczna , ale ponad 98% osób
badanych to takie, które doświadczyły więcej niż
jednego rodzaju przemocy.
Sprawca przemocy to najczęściej mąż lub partner ,
przeciętnie ma 43 lata, najczęściej ma wykształcenie
zawodowe (46%) i nadużywa alkoholu.
Procent osób korzystających z poszczególnych placówek
Policja
78%
72%
Ośrodek Pomocy Społecznej
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
Grupa robocza
Sąd
Kurator sądowy
Zespół interdyscyplinarny
Gminna komisja rozwiązywania problemów…
Placówka Ochrony Zdrowia
Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w…
Punkt informacyjno - konsultacyjny dla ofiar przemocy
Ogólnopolskie pogotowie "Niebieska Linia"
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
Ośrodek Wsparcia
Wspólnota wyznaniowa
Dom dla Matek lub Rodziców z Małoletnimi Dziećmi i…
Inna dzienna placówka
Inna całodobowa placówka
0%
39%
33%
29%
29%
23%
21%
20%
17%
17%
16%
16%
12%
11%
9%
4%
4%
20%
40%
60%
80%
100%
Ocena jakości pomocy udzielonej przez poszczególne instytucje
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
5.02617801
Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w…
4.853658537
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
4.584415584
Inna całodobowa placówka
4.578947368
Ośrodek Wsparcia
4.55
Punkt informacyjno - konsultacyjny dla ofiar przemocy
4.482352941
Ośrodek Pomocy Społecznej
4.408450704
Grupa robocza
4.356725146
Ogólnopolskie pogotowie "Niebieska Linia"
4.333333333
Dom dla Matek lub Rodziców z Małoletnimi Dziećmi i…
4.325581395
Inna dzienna placówka
4.25
Zespół interdyscyplinarny
4
Placówka Ochrony Zdrowia
3.804123711
Wspólnota wyznaniowa
3.781818182
Sąd
3.730496454
Kurator sądowy
3.683453237
Gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych
3.549019608
Policja
3.531578947
0
1
2
3
4
5
6
Czynności podjęte przez funkcjonariuszy Policji
Pouczyli sprawcę
52%
Udzielili mi informacji o możliwości uzyskania…
35%
Wypełnili formularz Niebieskiej Karty
28%
Sporządzili dokładny opis zdarzenia
28%
Zabrali sprawcę do izby wytrzeźwień
23%
Zbadali zawartość alkoholu u sprawcy
18%
Zasugerowali kontakt z placówką…
15%
Zabrali sprawcę na komisariat lub komendę
15%
Policja nic nie zrobiła
10%
Zabrali mnie do miejsca schronienia
5%
Wezwali karetkę pogotowia
4%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Instytucja uruchamiająca procedurę
Niebieskie Karty
policja
57%
pomoc społeczna
26%
procedura Niebieskiej Karty nie została
uruchomiona
15%
gminna komisja rozwiązywania problemów
alkoholowych
1%
szkoła
1%
służba zdrowia
0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Procent osób korzystających z różnych form pomocy
indywidualne konsultacje psychologiczne
56%
pomoc socjalna
53%
grupa wsparcia/grupa terapeutyczna
39%
pomoc prawna w kontakcie bezpośrednim
37%
pomoc materialna
32%
pomoc lekarska
24%
pomoc psychiatryczna
21%
konsultacje wychowawcze dotyczące dzieci
20%
pomoc prawna przez telefon
10%
mediacje rodzinne
6%
samopomocowe fora internetowe
6%
terapia małżeńska
4%
porady mailowe
3%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Ocena skuteczności poszczególnych form
pomocy
indywidualne konsultacje psychologiczne
4.78
grupa wsparcia/grupa terapeutyczna
4.74
pomoc psychiatryczna
4.52
konsultacje wychowawcze dotyczące dzieci
4.48
pomoc socjalna
4.27
pomoc materialna
4.2
porady mailowe
4.2
pomoc prawna w kontakcie bezpośrednim
4.09
pomoc prawna przez telefon
4.02
pomoc lekarska
3.98
samopomocowe fora internetowe
3.64
mediacje rodzinne
3.19
terapia małżeńska
2.81
0
1
2
3
4
5
6
Najbardziej oczekiwane formy pomocy
czasowe miejsce schronienia
50%
interwencja policji
42%
pomoc prawna
36%
mediacja
32%
informacja o instytucjach pomagających…
24%
pomoc dla dzieci
22%
wsparcie psychologiczne
20%
informacja o zjawisku przemocy
19%
pomoc materialna
8%
terapia małżeńska
7%
informacja o procedurach działania policji
6%
inne formy
5%
informacja o działaniu prokuratury sądu
3%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Trudności w działaniu lokalnego systemu przeciwdziałania
przemocy w rodzinie
Prawo w niedostatecznym stopniu chroni ofiary przemocy
48%
Procedury prawne trwały zbyt długo
29%
Zdarzyło mi się, że w kontakcie z przedstawicielami
służb/placówek pomocowych poczułam się niezrozumiana
19%
Zdarzyło mi się rozmawiać z przedstawicielami
służb/placówek pomocowych, którzy byli niekompetentni
14%
Pomoc, ktorą otrzymałam była niewystarczajaca
14%
W mojej gminie jest za mało informacji na temat
placówek udzielajacych pomocy ofiarom przemocy
12%
W gminie brakuje konsultacji specjalistycznych
(psychiatra/psycholog zajmujacy się problematyką…
10%
Musiałam długo czekać na konsultcje psychologiczne
8%
Spotkanie z grupą roboczą/zespołem było dla mnie
niekomfortowe
8%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Zalety lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy
w rodzinie
Przemoc w rodzinie przestała być tematem tabu
51%
Jest coraz więcej placówek udzielających pomocy ofiarom
przemocy
33%
Otrzymałam pomoc o jaką mi chodziło/jakiej
potrzebowałam
30%
Ofiary przemocy mogą skorzystać z pomocy różnych
specjalistów - oferta pomocy jest bardziej kompleksowa
26%
Przedstawiciele służb i instytucji są coraz lepiej
przytgotowani do pomagania ofiarom przemocy
23%
Widac, że poszczególne służby i instytucje lepiej ze sobą
współpracują
21%
Nie potrafię wymienić żadnych zalet
13%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Podsumowanie
• Ogólna akcja informacyjna przynosi efekty, ale konieczne są
działania dotyczące informacji prawnej, jak również zmiany
prawa w celu zapewnienia większego bezpieczeństwa
osobom doświadczającym przemocy
• Konieczna jest aktywizacja: lekarzy, nauczycieli oraz
członków gminnych komisji rozwiązywania problemów
alkoholowych (oni realizują procedurę zobowiązywania do
leczenia odwykowego i przy tej okazji spotykają się z
rodzinami osób uzależnionych i powinni w ramach
standardowych pytań sprawdzić, czy nie dochodzi do
przemocy)by byli wrażliwi na przypadki przemocy i
reagowali
• Przydatne są warsztaty dla policjantów z zakresu
pierwszego kontaktu, bo to ta służba najczęściej jest „na
pierwszej linii”
Pytania?
[email protected]